Szyby górnicze pną się w górę

autor: Monika Krężel

 
 Górnicze spółki już budują lub mają w planach budowę szybów górniczych. Na inwestycje stawiają KGHM i Południowy Koncern Węglowy.
KGHM Polska Miedź wybuduje trzy nowe szyby górnicze na terenie Zagłębia Miedziowego. Zarząd spółki podjął decyzję o rozpoczęciu prac w zakresie rozpoznania geologiczno-hydrologicznego dla projektów: GG-2 „Odra”, Retków oraz Gaworzyce. Szacunkowy koszt całej inwestycji wyniesie minimum 9 mld zł.
Rozpoczęcie rozpoznania geologiczno-hydrologicznego planowane jest na przełom lipca-sierpnia bieżącego roku. Prace potrwają najpóźniej do 2027 r. To pierwszy etap działań związanych z przyszłą budową trzech nowych szybów dla Zakładów Górniczych Rudna oraz Polkowice-Sieroszowice. Głównymi wykonawcami zadania będą należące do Grupy Kapitałowej KGHM spółki PeBeKa oraz Cuprum sp. z o.o. Centrum Badawczo-Rozwojowe.
Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami podjęliśmy decyzję o rozpoczęciu prac przygotowawczych dla projektów budowy trzech nowych szybów. To niezbędne inwestycje, które mają strategiczne znaczenie dla przyszłości KGHM oraz Zagłębia Miedziowego. Zapewnią nam bezpieczne i stabilne funkcjonowanie na najbliższe dziesięciolecia – powiedział Andrzej Szydło, prezes zarządu KGHM Polska Miedź. – Istotnym czynnikiem, mającym wpływ na przyspieszenie inwestycji w projekty krytyczne dla przyszłości spółki, była zapowiedź zmian w formule tzw. podatku miedziowego. Nowe szyby umożliwią nam dalszą eksploatację złóż koncesyjnych oraz perspektywicznych i będą stanowić kluczowy element funkcjonowania i rozwoju Głównego Ciągu Technologicznego KGHM. Jest to szczególnie ważne w dzisiejszym otoczeniu geopolitycznym, gdzie surowce krytyczne, w tym miedź, odgrywają coraz większą rolę nie tylko w kontekście biznesowym, lecz również bezpieczeństwa publicznego – dodał.
Co się stało po 1990 roku?
Na terenie Zagłębia Miedziowego przebywał ostatnio Robert Kropiwnicki, sekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych. Podkreślał, że budowa szybów to coś, czego KGHM, pracownicy spółki i cały region bardzo potrzebują.
Do roku 1990 wybudowano 30 szybów. Potem wybudowano właściwie tylko jeden szyb GG-1, a teraz dopiero budujemy nowe trzy szyby. To pokazuje, jak wiele jest jeszcze do zrobienia po to, żeby górnicy mieli lepsze warunki oraz żeby wydobycie było tańsze i bardziej efektywne – zauważył wiceminister Robert Kropiwnicki.
Decyzja o rozpoczęciu rozpoznania geologiczno-hydrologicznego dla szybów Retków, Gaworzyce oraz GG-2 „Odra” to przełomowy moment zarówno w rozwoju Zakładów Górniczych Rudna i Polkowice-Sieroszowice, jak również całego KGHM.
Cały proces związany z budową nowego szybu górniczego rozłożony jest na okres nawet do kilkunastu lat, z nakładami w wysokości kilku miliardów złotych, w zależności m.in. od jego przeznaczenia, głębokości oraz warstw geologicznych występujących w jego planowanej lokalizacji. Etap rozpoznania geologiczno-hydrologicznego umożliwia precyzyjne określenie docelowej lokalizacji szybu w oparciu o szczegółowe badania geologiczne realizowane m.in. za pomocą odwiertów badawczo-obserwacyjnych. Jego celem jest również wybór najlepszej technologii głębienia oraz określenia głębokości mrożenia górotworu.
KGHM obecnie użytkuje w Polsce 28 szybów górniczych (ZG Lubin 7, ZG Rudna 11, ZG Polkowice-Sieroszowice 10). Historycznie KGHM zgłębił 31 szybów, jednak trzy z nich zostały już zlikwidowane w wyeksploatowanych partiach złoża. Nowe szyby Retków oraz GG-2 „Odra” będą docelowo pełnić funkcję materiałowo-zjazdową, natomiast Gaworzyce będą szybem wentylacyjnym wydechowym. Spółka prowadzi również prace związane z zabudową wyposażenia w szybie GG-1, który obecnie pełni funkcje wentylacyjne, a docelowo będzie pełnił również funkcję materiałowo-zjazdową. Szyb GG-1 został zgłębiony na pełną głębokość 1348 metrów, a jego zbicie z wyrobiskami dołowymi nastąpiło w 2023 r.
Jaworzno też inwestuje w szyb
Najnowszą inwestycją w naszym regionie jest z kolei szyb Grzegorz z – należącego do Południowego Koncernu Węglowego – Zakładu Górniczego Sobieski.
Szyb Grzegorz będzie pierwszym w historii polskiego górnictwa węglowego szybem głębionym z tzw. wieży szybowej ostatecznej, jest jedną z dwóch największych inwestycji górniczych w kopalniach węgla w Polsce w ostatnich 20 latach, pierwszą po 30 latach inwestycją w kopalniach węgla z zastosowaniem mrożenia górotworu.
Generalnym wykonawcą projektu jest spółka Przedsiębiorstwo Budowy Szybów.
Szyb Grzegorz będzie docelowo pełnił funkcję wentylacyjno-wdechową i materiałowo-zjazdową. Jego docelowa głębokość wyniesie 591,2 m.
Jak podkreśla inwestor – połączenie wentylacyjne drążonego szybu z wyrobiskami poziomymi pozwoli na zintensyfikowanie robót udostępniających bogate w wysokiej jakości węgiel złoże Dąb. Uruchomienie szybu wpłynie na zwiększenie wydajności oraz efektywności wydobycia węgla w ZG Sobieski. Pozwoli też na stabilizację poziomu produkcji i zapewnienie ciągłości dostaw do energetyki.