Już w ten weekend, od 27 do 29 czerwca miłośnicy orkiestr górniczych są zaproszeni do Zabrza. Odbędzie się tam Moc Dętych, czyli największy w regionie festiwal orkiestr górniczych. Co ciekawe, podczas festiwalu zostanie zaprezentowanych 17 portretów górników z kopalń Polskiej Grupy Górniczej - Bielszowic, Halemby, Sośnicy oraz Bolesława Śmiałego. Zdjęcia wykonała nasza redakcyjna koleżanka Kasia Zaremba-Majcher.

Program - jak zwykle - jest bogaty. Przed publicznością wystąpi aż 16 orkiestr, w tym zespoły z Malty czy Katalonii. W tym roku na scenie pojawią się m.in.: Śląska Młodzieżowa Orkiestra Dęta, pierwsza w Polsce Żeńska Górnicza Orkiestra Dęta, oraz najważniejsze górnicze zespoły z regionu. Poza tym zaplanowano też warsztaty, wystawy, przemarsze uliczne, a nawet potańcówkę z zespołem Brass Federacja.

Koncerty i inne wydarzenia zaplanowano w trzech lokalizacjach. Będą to: Szyb Maciej, Strefa Carall Sztolni Królowa Luiza oraz plac przy pomniku Braki Górniczej.

Punktem kulminacyjnym będzie finałowa Bitwa Orkiestr, czyli emocjonująca rywalizacja górniczych orkiestr dętych z kopalń węgla, miedzi i soli oraz gości z zagranicy.

W niedzielę 29 czerwca w sali witrażowej Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu odbędzie się seminarium naukowe oraz zaprezentowana zostanie część wystawy „Portrety z kopalni” Polskiej Grupy Górniczej. Uczestnicy wydarzenia będą mogli podziwiać 17 portretów górników z kopalń: Bielszowice, Halemba, Sośnica oraz Bolesława Śmiałego.

Warto sprawdzić cały program na stronie Muzeum Górnictwa Węglowego (www.muzeumgornictwa.pl).

Warto wiedzieć, że Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu realizuje projekt „Spamiyntej to. Ochrona dziedzictwa kulturowego górniczych orkiestr dętych”. Jego celem jest zabezpieczenie i udokumentowanie wszystkiego, co związane jest z naszymi orkiestrami dętymi.

Górnicze orkiestry dęte z Górnego Śląska już ponad dwa lata temu zostały wpisane na Krajową Listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Decyzja o ujęciu orkiestr na prestiżowej liście była efektem wieloletnich starań Muzeum Górnictwa Węglowego o to, by kultywować tradycje tego fenomenu, któremu - wraz z kolejnymi zamykanymi zakładami górniczymi - groziłoby zapomnienie. Orkiestry wpisały się w tożsamość regionu już w drugiej połowie XIX w.

Teraz górnicze Muzeum prowadzi kompleksowy, interdyscyplinarny projekt, którego głównym celem jest zabezpieczenie unikalnych zjawisk związanych z tradycjami ostatnich funkcjonujących górniczych orkiestr dętych z Górnego Śląska.

„Jest to realna odpowiedź na głęboki kryzys, jaki dotyka obecnie nie tylko kopalnie, ale i społeczności zgromadzone wokół zakładów. XXI wiek naznaczony jest piętnem likwidacji zakładów pracy oraz patronów utrzymujących orkiestry dęte, a co za tym idzie samych orkiestr. W efekcie zespoły, które od ponad 120 lat spajały lokalne społeczności przestają funkcjonować. Orkiestry nieradzące sobie na trudnym komercyjnym rynku dosłownie znikają na naszych oczach. Wartości, które reprezentowały i chroniły ulegają degradacji, tracąc właściwy sobie kontekst. Bez niezbędnego transferu wiedzy i pamięci, aktywności dokumentacyjnych czy archiwizacyjnych dziedzictwo kulturowe górniczych orkiestr dętych bezpowrotnie przepadnie” – podkreśla zabrzańskie Muzeum.

Projekt skierowany jest do ostatnich 27 działających górniczych orkiestr dętych z obszaru Górnego Śląska. W planach są działania terenowe, badawcze oraz rejestracja i archiwizacja zasobów zespołów.

W efekcie powstanie podstrona internetowa opisująca najważniejsze zjawiska związane z górniczymi orkiestrami, funkcjonująca w ramach strony Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu, a także pierwsza w Polsce publikacja dotycząca górniczych orkiestr (zaplanowana na rok 2027).

Projekt jest dofinansowany ze środków ministra kultury i dziedzictwa narodowego. Całkowita wartość projektu to 261 500 zł, w tym ministerialne dofinansowanie to 205 000 zł. MOKR